کتاب صوتی راهنمای استفاده از مغز انسان

نویسنده: جرالد هودر

آگاهی به برنامه‌ریزی تاکنونی

اگر شما مغز یک ماهی آبنوس را داشتید احتیاجی نبود هر سال در شروع بهار به این فکر کنید که چطور باید مراسم جفت‌گیری را انجام دهید. حتی وقتی مشغول جفت‌گیری بودید و چیزی مزاحم شما می‌شد، از این که باید همه مراحل را دوباره از اول تکرار کنید تا جفت‌گیری را با موفقیت به پایان برسانید، بهم نمی‌ریختید. زمانی هم که بچه‌های شما بزرگ شده و زمان جفت‌گیری آنها میرسید، وقتی می‌دیدید که آنها بدون آماده‌گی از قبل، بدون تمرین و یا بدون اینکه اینکار را قبلا دیده باشند، همان رقص جفت‌گیری شما را انجام می‌دهند، هیچ تعجبی نمی‌کردید و از خود نمی‌پرسیدید که آنها از کجا این مراسم پیچیده را بلد شده‌اند.

خاطرتان جمع بود که تمام پیوندهای عصبی اینکار برای تضمین بقاء و تولید مثل در مغز ماهی آبنوس همیشه به یک شکل مشخص خودبخود بوجود می‌آید. برنامه‌های ژنتیکی‌ برای شکل‌گیری پیوندهای عصبی مغز ماهی آبنوس و مراسم استثنایی جفت‌گیری آنها، پایه‌ای باستانی و غیرقابل تغییر دارند. 

اگر شما مغز یک اردک خاکستری را داشتید و بلافاصله بعد از سردرآوردن از تخم، پیش کنراد لورنتس بزرگ شده‌بودید، حتما شما هم در زمان جفت‌گیری همان مراسم جفت‌گیری اردکهای دیگر را انجام می‌دادید، اما نه با یک اردک دیگر، بلکه با کنراد لورنتس. هر قدر هم که علیرغم تلاش خود، در جفت‌گیری با وی ناموفق بودید ولی باز سال بعد، دوباره مانند سال قبل، از کنراد دعوت به جفت‌گیری می‌کردید. یعنی در هنگام تولد و زمانی که هنوز پیوندهای عصبی مغز شما کامل نشده‌بودند، شما تصویر پیر مرد را در مغز اردکی خود ثبت کرده و این الگوی پیوند عصبی در طول عمر شما طوری عمل می‌کرد که گویا شما برای اینکار برنامه‌ریزی ژنتیک شده‌اید.

اگر مغز یک میمون را داشتید، می‌توانستید در مقایسه با مغز یک اردک، تجربه‌های بیشتری در زندگی کرده و در شبکه پیوندهای عصبی خود آنها را ثبت کنید. شاید می‌توانستید بعضی از این تجربه‌ها را بنابر لزوم تغییر داده و با برنامه‌های جدید عوض کنید. اما با مغز میمون هرگز نمی‌توانستید درک کنید و یا بسنجید که این برنامه‌هایی که به اجرا در آمده‌اند برای شما سودمند هستند یا خیر، و اساسا نمی‌توانستید تصمیم بگیرید که آن برنامه را نگه‌دارید یا عوض کنید.

برای تصمیم بر سر اینکه می‌خواهید پیوندهای عصبی مغز خود را که افکار، احساسات و رفتار شما را تعیین می‌کنند برای همیشه نگه بدارید و یا پیوندهای مشخصی را تغییر بدهید، نیاز به مغزی دارید که در تمام طول عمر توانایی یادگیری دارد.  اگر فکر می‌کنید که شما چنین مغزی ندارید، می‌توانید در همین جا گوش دادن این برنامه را پایان بدهید.

تولید و انتشاد توسط شرکت شادن پژواک